ثبت اختراع انتقال هدفمند ماده شیمی‌درمانی به تومورهای جامد

برای اولین‌بار در کشور «سنتز نانوکمپوزیت سیس‌پلاتین مغناطیسی» برای انتقال هدفمند ماده شیمی‌درمانی به تومورهای جامد و مهار بیشتر سلول‌های تومور توسط گروهی از محققان دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل انجام و ثبت اختراع شد.
 تومورهای جامد

اختراع "سنتز نانوکمپوزیت سیس‌پلاتین مغناطیسی" توسط هانیه پورفرج دانشجوی کارشناسی‌ارشد نانوشیمی، دکتر سمیه رستم‌زاده و دکتر محمد ضیعفی‌زاده اعضای هیات علمی واحد اردبیل ثبت شد. هانیه پورفرج که فعالیت‌های عملی این تحقیق و اختراع را انجام داده است در این باره گفت: بیش از یک سال بود که پس از طرح موضوع توسط دکتر سمیه رستم‌زاده و کمک‌های فراوان دکتر محمد ضعیفی‌زاده در آزمایشگاه به صورت عملی کار شد که در نهایت پس از رسیدن به هدف، پروژه را ثبت اختراع کردیم.

این دانشجو افزود: "این تحقیق با استفاده از امکانات آزمایشگاهی موجود در دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل صورت گرفته و خرید از خدمات سایر موسسه‌های آموزش عالی از جمله دانشگاه کاشان، دانشگاه متالوژی رازی، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز صورت گرفته است. محمد ضعیفی‌زاده عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد اردبیل نیز گفت: یکی از مشکلات مهم شیمی‌درمانی عدم انتقال هدفمند ماده به ناحیه توموری است و سیس‌پلاتین یکی از داروهای ژنریک شیمی درمانی است که طیف گسترده مصرف برای اکثر تومورها را دارد."

وی افزود: این دارو علاوه بر دارابودن ضررهای فراوان به سایر بافت‌ها، بار اقتصادی و اجتماعی قابل‌توجهی را به‌عنوان عارضه ایجاد می‌کند که در این پروژه با روش تغییر نانوکمپلکس سیس‌پلاتین مغناطیس که با استفاده از میدان مغناطیسی به سلول‌ها و بافت‌های هدف انتقال می‌یابد، توانستیم بر اساس مطالعات in vito علاوه بر اتصال هدفمند، میزان اثربخشی آن را بر روی مهار سلول‌های سرطانی سینه به حدود ۲ برابر برسانیم. او بیان کرد: این افزایش تأثیر می‌تواند ناشی از تجمع سیس‌پلاتین در سلول و یا اثر متقابل آن با نانوآهن موجود به دلایل تغییر در دمای سلول‌های سرطانی باشد.

ضعیفی‌زاده تشریح کرد: نکته قابل‌توجه اینکه مهار در حالت مصرف نانوکامپوزیت به هر دو صورت القایی آپاپوپتوز و القایی نکروز صورت می‌گیرد. بنابراین در صورت موفقیت در شرایط in vivo می‌تواند نانو سیس‌پلاتین مغناطیس جایگزین سیس‌پلاتین ژنریک موجود در بازار باشد که همین موضوع در موش‌های مدل سرطانی در حال مطالعه است.

سمیه رستم‌زاده، دیگر همکار عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل در این پروژه نیز در این‌باره اظهار کرد: باتوجه به اهمیت مسأله سرطان تصمیم گرفتیم تا در پیرامون این موضوع تحقیقاتی انجام دهیم که خوشبختانه این تحقیقات منجر به ثبت اختراع ارزشمندی شد. وی افزود: "در این پروژه با استفاده از علم شیمی، نانوتکنولوژی، بیوشیمی از یک روش نوآورانه برای انتقال هدفمند سیس‌پلاتین به سلول‌های سرطانی سینه با کمک میدان مغناطیسی استفاده شد که در نهایت سبب شد که سیس‌پلاتین به مقدار زیادی در واحد سطح نانو به سلول‌های سرطانی انتقال یابد."

استاد شیمی معدنی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل به ارتباط علوم مختلف با هم اشاره کرد و افزود: امروزه علوم مختلف با هم رابطه تنگاتنگی دارند که با بهرمندی از هر کدام و در ترکیب این علم‌ها می‌توان به دستاوردهای علمی جدید و بی‌نظیری دست یافت.