استفاده از فناوری پلاسما برای افزایش جذب ذرات در ماسک‌های کادر درمانی

محققان دانشگاه شهید بهشتی با صنعتی‌سازی دستگاه پلاسما، با شیوع ویروس کرونا از این دستگاه برای تولید ماسک بهره بردند که این امر موجب شد ماسک‌های پلاسمایی تولیدشده جذب بالای ذرات را داشته باشد، به گونه‌ای که به گفته آنها استفاده از ماسک‌های پلاسمایی، مصرف ماسک‌های کادر درمانی را به یک چهارم تقلیل می‌دهد.
 فناوری پلاسما

محمدرضا خانی، مجری طرح در گفت‌وگو با ایسنا زمینه مطالعات این شرکت را در حوزه فناوری پلاسما دانست و گفت: در این مطالعات تلاش شد تا فیلترهای ضد ویروس تولید کنیم. اکثر ماسک‌هایی که تولید می‌شود بر پایه نانوالیاف پلی‌پروپیلن (PP) است؛ چرا که این الیاف آب گریزند و از آن‌ها به عنوان لایه بیرونی ماسک‌ها استفاده می‌شود تا آئروسل‌هایی که در هوا موجود است، به انسان سرایت نکنند.

وی ادامه داد: پشت این لایه می‌توان لایه دیگری اضافه کرد و این لایه با فناوری پلاسما پردازش کرد تا جذب مواد آن ارتقا یابد، ضمن آنکه بر روی آن محلول نمک کلرید سدیم لود شود.

خانی با بیان اینکه این محلول خاصیت ضد ویروسی دارد، خاطر نشان کرد: زمانی که ویروس بر روی ساختار نانوالیاف می‌نشیند، آئروسل‌ها، باعث حل شدن آنها در نمک و از بین رفتن ویروس‌ها خواهند شد.

مجری طرح با بیان اینکه ماسک‌های معمولی که ما استفاده می‌کنیم پس از مدت محدودی قابل استفاده نخواهند بود، ولی الیاف تولید شده با این روش فیلتری خواهند بود که می‌توانند در لایه میانی ماسک‌ها قرار گیرند و اگر ویروسی از لایه بیرونی نفوذ کرد و به جدار داخلی وارد شد، این ویروس در لایه میانی از بین خواهد رفت.

خانی با تاکید بر اینکه منسوجاتی که در ماسک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، جذب آب و محلول ندارند، یادآور شد: ولی ما در این پروژه با استفاده از فناوری پلاسما این مشکل را مرتفع کردیم. دستگاه‌هایی داریم که می‌توانند بر روی سطح منسوجات حدود ۵۰ سانتی‌متر پلاسما ایجاد کنند، ضمن آنکه اصلاح سطح و ابعاد نانو را انجام می‌دهند و از این طریق جذب و لود محلول‌های ضد ویروس را بر روی منسوجات ارتقا خواهند داد.

مجری طرح با اشاره به راندمان ماسک‌های تولیدشده به روش پلاسما، گفت: هر فیلتری که قرار است برای ماسک‌ها استفاده شود، بر اساس سایز تار و پود و الیافی که دارد، اجازه عبور یکسری از ذرات غبار با ابعاد خاصی را می‌دهد، ولی در تست‌هایی که ما از ماسک‌های تولیدشده با این روش انجام دادیم، نشان داد که با توجه به این‌که لود محلول آب نمک بر روی منسوجات به شدت بالا می‌رود، عبورپذیری آئروسل به شدت کاهش می‌یابد.

وی اضافه کرد: به طور کلی می‌توانیم بگوییم که این نوع ماسک‌ها اجازه عبور ذرات را نمی‌دهند، ولی باز هم به تست‌های عملیاتی بیشتری نیاز داریم و اگر شرایط فراهم باشد تا بتوانیم این آزمایش‌ها را اجرایی کنیم، به دستاوردهای خوبی خواهیم رسید.

این محقق با بیان اینکه به نظر می‌رسد که شیوع این ویروس همچنان ادامه دارد، یادآور شد: از آنجایی که در این شرکت دستگاه پلاسما را در فاز صنعتی ساخته‌ایم، از این رو ما این آمادگی را داریم که در کارخانجاتی که در زمینه تولید ماسک فعال هستند، این دستگاه پلاسما را در خطوط تولید آنها نصب کنیم تا قابلیت جذب مواد ضد ویروس را در آنها ارتقا دهیم.

وی با تاکید بر اینکه برای بهره‌برداری از دستگاه‌های پلاسما نیاز به ساخت دستگاه و یا تغییرات خاصی نیست، اضافه کرد: این دستگاه در خط تولید آنها نصب می‌شود و متعاقباً میزان جذب منسوجات ارتقا می‌یابد و پس از آن محلول کلرید سدیم بر آنها اعمال می‌شود تا ضد ویروس شوند.

خانی با بیان اینکه با استفاده از این روش هزینه خاصی به قیمت نهایی ماسک اضافه نخواهد شد، افزود: استفاده از پلاسما مزیت ماسک‌ها را دو تا ۳ برابر ارتقا می‌دهد و می‌توان آن را برای همه انواع ماسک‌ها اعمال کرد، ولی بهترین کاربرد آن برای کادر درمانی است؛ چرا که افراد شاغل در بخش‌های درمان، استفاده‌های بلندمدت از ماسک دارند و مصرف ماسک بالا است و استفاده از ماسک‌های پلاسمایی، مصرف ماسک را تا یک چهارم تقلیل می‌دهد.