فناورى نانو یک رویکرد جدید به همه علوم و فنون مى باشد و کاربردهاى گسترده اى در صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمى یافته است. به عنوان مثال افزایش راندمان کاتالیستها با ایجاد حفره هاى نانومترى، افزایش ازدیاد برداشت نفت با استفاده از نانوهیدروژلهاى فوق جاذب، استفاده از نانوفیلترها در صنعت نیروگاهى و سایر کاربردهاى دیگر را مى توان نام برد. این نوشتار صرفا به کاربردهاى «فناورى نانوپوشش هاى سخت و مقاوم در صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمى» معطوف شده است.
بیش از یکصد سال است که از عملیات سطحى و استحکام بخشى موضعى سطح، به عنوان راهکارى عملى براى بهبود عملکرد و افزایش عمر قطعات استفاده مى شود. نخستین فرایندهاى سطحى شامل نیتراسیون و کربوراسیون سطح بود. بعدها آبکارى انواع پوشش ها معرفى شد که هم اکنون در داخل کشور نیز مورد استفاده قرار مى گیرد. اگر چه این روشها سالهاست که مورد استفاده قرار گرفته اند اما در دو دهه اخیر با ظهور فناورى هاى نوین، فرایندهاى سنتى گذشته یا با این فناورى تکمیل و اصلاح شده اند و یا اینکه جایگزین مناسبى براى آنها معرفى شده است.
معایبى از قبیل اعوجاج در قطعات حین فرایند نیتروژن دهى مایع و گازى، مضرات زیست محیطى در فرایند آبکارى کروم سخت تنها برخى از این عیوب هستند. ضمن اینکه خواص و بهبود عمر حاصل از رو شهاى نوین بسیار بیشتر از فرآیندهاى سنتى است.
حفظ و نگهدارى تجهیزات در صنایع بزرگ مانند نفت، گاز، پالایش و پتروشیمى در برابر سایش، فرسایش و خوردگى از موارد مهم مى باشد.
در سا لهاى اخیر با گسترش فناورى نانو، شرکت هاى نفتى دنیا سعى در استفاده از این فناورى در بخشه اى مختلف این صنایع از جمله تجهیزات و قطعات داشته اند. پتانسیل بالاى فناورى نانو باعث شده است که بخش فراوانى از فعالیت هاى تحقیق وتوسعه در شرکتهاى بزرگ نفتى به استفاده از این فناورى معطوف شود.
