گفتگو با مهندس افشین عاشوری مدیر بازرگانی شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام

شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام یکی از شرکت‌های دانش بنیان پیشرو در به کارگیری فناوری نانو در صنعت رنگ و رزین است. این شرکت در سال ۱۳۶۸ توسط جمعی از مدیران صنایع دارای سابقه دیرین در زمینه تولید رنگ و پوشش‌های صنعتی تأسیس شده است. این کارخانه دارای سالن‌های تولید رنگ مایع، پودری، لاک، پلاستیزول، فسفاته، چربی‌گیر و رزین‌سازی است. مهم‌ترین محصولات این شرکت که دارای گواهی نانو مقیاس هستند شامل رنگ‌های هوایی رویه ضد اسکایدرول بهبود یافته توسط مواد نانویی به سه صورت براق، مات و نیمه‌مات برای شرکت‌های هواپیمایی، سیلر درزگیر جهت پوشش درزهای بدنه خودرو، عایق زیر بدنه خودرو به عنوان عایق صوت، حرارت، خوردگی، رطوبت، محافظت خودرو در برابر پرتاب سنگ‌ریزه است. برای آشنایی هرچه بیشتر با پروژه‌های موفق این شرکت به بخش پروژه‌های موفق سایت صنعت و بازار به نشانی (www.nanoindustry.ir/project) مراجعه فرمایید. به منظور آشنایی هر چه بیشتر با شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام گفتگویی را با جناب آقای مهندس افشین عاشوری در سمت مدیربازرگانی ترتیب داده‌ایم.

گفتگو با مهندس افشین عاشوری

-        جناب عاشوری، لطفاً تحصیلات و زمینه کاری خود را معرفی بفرمایید.

دارای مدرک کارشناسی در رشته مهندسی برق-الکترونیک در سال 1372 و کارشناسی ارشد مدیریت استراتژیک-بازرگانی در سال 1396 هستم. از سال 1375 در گروه صنعتی ایران خودرو با مدرک کارشناسی برق الکترونیک مشغول به فعالیت شدم. بعد از شروع کار در ایران خودرو در سال 75 تا سال 1391 در بخش‌های مختلف سالن‌های رنگ ایران خودرو مشغول به کار بودم. ابتدای شروع کارم از پروژه اتوماسیون و بازسازی سالن‌های رنگ بود. در طول مسیر شغلی و فعالیت در دپارتمان‌های نگهداری و تعمیرات، مهندسی تولید را در رده‌های مدیریتی مختلف تجربه نمودم و در آنجا با علاقمندی در تمامی حوزه‌های تجهیزاتی و فرآیندی سالن‌های رنگ به موازات مطالعات زیادی را انجام دادم و دوره‌های زیادی را گذراندم.

از سال 1391 همزمان با اتخاذ سیاست استراتژی یکپارچگی شرکت ایران خودرو و انجام خرید شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام توسط تعاونی خاص کارکنان ایران خودرو، بنده به واسطه تجربه کاری در بخش‌های مختلف سالن‌های رنگ، در این شرکت مشغول به فعالیت می‌باشم.

 

-        فعالیت شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام در چه حوزه کاری است؟

شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام فعالیت خود را از سال 68 با تولید پوشش‌های پی‎وی‎سی زیر بدنه و سیلرها آغاز نموده و به مرور با سرمایه‌گذاری‌های مناسب توانسته طیف وسیعی از محصولات رنگ و رزین و انواع پوشش‌های صنعتی را طراحی و فرموله نماید. همانطور که ذکر کردم این شرکت از همان ابتدا، با برندهای معتبر دنیا در ارتباط بوده تا جائیکه در سال 1385 این شرکت به عنوان اولین شرکتی که مجوزهای تولید رنگ‌های هوایی را اخذ نمود، رنگ‌های هوایی را در داخل کشور به تولید رساند و توانست به عنوان اولین تولید کننده محصولات قابل رقابت از نظر قیمتی و کیفی به تمام خطوط هوایی داخل کشور ارائه نماید و با تکیه بر تجربیات گذشته متخصصان و اطمینان به نیروهای جوان با سیاست‌های جوان‌گرائی موفق به اخذ تأییدیه‌های نانو مقیاس در این حوزه گردید.

در حال حاضر سبد محصولات تولیدی شرکت گوهرفام به حدود 300 محصول اصلی می‌رسد که این محصولات در چند دسته شامل رنگ‌های صنعتی، هواپیمایی، خودرویی، ساختمانی، کویل، کفپوش، رزین، واکس، چربیگیر، محصولات پلاستیزول و غیره طبقه بندی می‌شوند که از نظر تنوع و تعداد محصول کم رقیب است. همچنین با طرح‌های توسعه واحدها و نیز محصولاتی که در حال انجام و نیز در برنامه شرکت در نظر گرفته شده است. از سوی دیگر با اطمینان می‌توان ادعا نمود که شرکت گوهرفام جزء 5 شرکت برتر در این حوزه در داخل کشور فعال می‌باشد..

از انواع مختلف محصولات می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1-انواع پوشش‌های خودرویی:

  • پلاستیزول
  • آسترها
  • رنگ‌های رویه شامل رنگ‌های سالید و متالیک
  • کیلر
  • حلال‌ها

2- انواع پوشش‌های مربوط به کویل کوتینگ:

  • بک کوت
  • آستر
  • رنگ‌های رویه

 

3- رنگ‌های هوایی شامل تمام لایه‌ها

4-مواد فسفاته و چربیگیر دی و تری کاتیونیک

5-انواع رنگ‌های پودری

6-انواع رنگ‌های صنعتی و ضد خوردگی.

 

-        محصولات شما چه گواهی‌نامه‌هایی را کسب کرده است؟

به عنوان نمونه گواهینامه‌های:

 1-ISO IATF

2-ISO 9001

3-اخذ مجوز هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران

4-گواهی تحقیق و توسعه

5-گواهی محصولات نانو برای رنگ‌های هوایی از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو

6-گواهینامه‌های حمایت از مصرف کننده

7- گواهینامه‌های ارزیابی کیفی از شرکت‌های خودرو سازی

 

-        در بحث بومی‌سازی که در سالیان اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است شرکت شما تا چه اندازه در این زمینه موفق عمل کرده؟ آیا هنوز وابستگی به خارج از کشور دارید؟

کلیه محصولات و مخصوصاً محصولات نانویی شرکت تماماً در داخل کشور و با تکیه بر دانش و تجربه متخصصان داخلی که اغلب از بهترین دانشگاه‌های کشور و جزو نخبگان می‌باشند تولید می‌گردد و هیچ محصول نیمه ساخته‌ای برای این منظور وارد نمی‌شود. ولی به لحاظ ماهیت این صنعت، بخشی از مواد اولیه و افزودنی‌ها باید از خارج کشور وارد شود. در خصوص برخی از مواد اولیه در بعضی مواقع زیر ساخت لازم وجود ندارد و هیچ سرمایه‌گذاری صورت نگرفته است. دانش فنی و تکنولوژی ساخت مواد اولیه مورد نیاز ما بعضاً به گونه‌ای است که شرکت‌های بسیار معدودی در دنیا توانایی تولید آن را دارند و حتی بزرگترین و شناخته شده‌ترین تولیدکننده‌های پوشش‌ها و رنگ و رزین در اینجا مجبور به تهیه مواد اولیه از همان برندهای اصلی می‌باشند.

-        در بخش دانش فنی رویکرد گوهرفام به چه گونه بوده است؟ از اهمیت واحد تحقیق و توسعه در شرکت و همچنین همکاری شرکت گوهرفام با دانشگاه‌ها و دیگر مراکز علمی بگویید.

شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام در هر برهه‌ای سعی نموده که به نوعی با شرکت‌های صاحب تکنولوژی رابط کاری داشته باشد، زمانی به صورت تحت لیسانس، زمانی با جوینت شدن و غیره ولی همواره بدلیل بعضی مشکلات در روابط بین الملل، این ارتباطات از بین رفته و نهایتاً جز متخصصین شرکت کسی نبوده که بتواند بهبود مستمر را در محصولات و فرایندهای خود تضمین نماید. موضوع R&D و ارزیابی محصولات یک فرایند مستمر در شرکت است و نیاز مشتری و بازار نقش اصلی و تعیین کننده در توسعه و بهبود محصولات و جزء رویه‌های شرکت می‌باشد. اگر بخواهیم اولویت بندی وظیفه‌ای را در شرکت‌هایی مانند شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام داشته باشیم بعد از بخش نیاز مشتری و بازار قطعاً به لحاظ اهمیت فرایند بعدی R&D خواهد بود.

طبیعتاٌ دانشگاه‌ها در تربیت نیروی انسانی شرکت نقش بسزایی داشته‌اند، همچنین ارتباطات با دانشگاه به صورت پروژه‌ها و تفاهم نامه‌ها وجود داشته و در سال‌های اخیر نتایج خوبی هم بدست آمده و طی همین توافق نامه‌ها از اساتید دانشگاهی کمک‌های مفیدی گرفته‌ایم.

-        جناب عاشوری به نظرتان گوهرفام توانسته انتظارات فنی و مالی مد نظر خود را به نقطه مطلوب برساند؟

بلی. با توجه به چشم انداز و اهدافی که برای حداقل 5 سال آینده شرکت وجود دارد میزان رشد فنی مد نظر شرکت بسیار بالاتر بوده ولی خوشبختانه با برنامه ریزی‌ها و کنترل پایش‌های مستمر اهداف تدوین شده طبق برنامه پیش می‌رود.

خوشبختانه شرکت گوهرفام از ابتدای انتقال آن به گروه ایران خودرو از سال 1391 تماماً به اهداف مالی خود رسیده و تقریباً هر سال حدود 2 برابر سال قبل مربوطه بوده است.

-         حال وارد بحث بازار فروش شویم. تعامل شما با شرکت‌های مصرف کننده محصولات شما چگونه بوده است؟ آیا بازار مصرف داخلی و بازار مصرف خارجی پذیرای محصولات شما بوده‌اند؟

بر اساس خط مشی و منشور سازمانی، مشتری مداری در بالاترین سطح تعهدات شرکت می‌باشد و همواره ارتباطات بسیار نزدیکی با مشتریان وجود داشته، به عنوان مثال در خطوط تولید مشتریان اصلی نیروی مستقیم شبانه روزی مستقر داریم و درخصوص سایر مشتریان که این امکان وجود ندارد براساس نیاز مشتری و همینطور براساس برنامه‌های شرکت حضور اعضای فنی و فروش به صورت دوره‌ای صورت می‌پذیرد. خوشبختانه موقعیت شرکت به گونه‌ای انتخاب شده که به اکثر خطوط هوایی و ایرلاین‌ها و مشتریان خودرویی در کمتر از یک ساعت دسترسی داریم.

شرکت گوهرفام جزو تأمین کنندگان اصلی شرکت‌های بزرگی مانند گروه ایران خودرو و فولاد مبارکه و حتی در مورد برخی از تولید کنندگان صنعت خودروسازی نیز به عنوان تنها منبع تأمین می‌باشد، مضافاً اینکه اولین شرکتی بوده که مجوز تولید رنگ‌های هوایی را با استانداردهای بسیار سختگیرانه اخذ نموده، که خود نشان دهنده کیفیت بالا و مناسب محصولات است. طبیعتاً تمام مشتریان ترجیح می‌دهند که نیاز خود را از داخل و با استاندارد کیفی جهانی تأمین نمایند.

نهایتاً روند فروش شرکت نشان دهنده مقبولیت محصولات در بین مشتریان است.

-        در کل صنعت رنگ و رزین ایران در چه شرایطی است و گوهرفام در این بازار چه موفقیتی کسب کرده؟

مصرف رنگ کشور حدود 600 هزار تن در سال است. در کشورهای صنعتی با 20 الی 30 تولید کننده با ظرفیت 20 الی 30 هزار تن می‌توان این نیاز را برآورده کرد ولی بالای هزار واحد تولیدی در کشور وجود دارند که جز تعداد معدودی، عمده صنعتگران انشعاب از یک شرکت دیگر هستند. از این رو چون سهم بازار برای رقبا محدود می‌شود عملاً بودجه‌های مورد نیاز تحقیق و توسعه از توان آن‌ها بالاتر رفته و به همین دلیل متأسفانه صنعت رنگ و رزین ما با تکنولوژی‌های روز دنیا فاصله زیادی پیدا کرده است. البته خود این فرصت بسیار مناسبی است تا شرکت‌ها بتوانند در این حوزه براساس نیازهای بازار محصولات جدیدی را ارائه نمایند.

شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام با در اختیار داشتن تکنولوژی تولید متنوع، توانسته بیشترین طیف محصولات را داشته باشد و همگام با ارتقاء سهم خودرو در بازارهای مختلف، محصولاتی نانویی به بازار عرضه نماید و با توجه به چشم اندازهای شرکت، برنامه‌های جدی برای افزایش اینگونه محصولات را در دست اقدام دارد که حتماً در وقت مناسب اطلاع رسانی می‌نماید.

-        رویکرد گوهرفام در رقابت در این بازار به چه صورت بوده است؟

یکی از مزایای عمده شرکت گوهرفام شفافیت سیستم مالی آن است که علیرغم اینکه بعضاً به خاطر این شفافیت در برخی از بازارها فرصت‌هایی را از دست داده ولی با جدی‌تر شدن قوانین مالیاتی برخی از شرکت‌ها را دچار چالش کرده ولی مشکلی برای شرکت ما بوجود نیامد. از طرفی انعطاف پذیری و تغییرات به هنگام اخذ استراتژی‌های دراز مدت و اضطراری به نظر یکی از مزایای شرکت بوده و همین امر باعث شده در بدترین زمان‌های تحریم، بازارهای جدید، که می‌توان به راه اندازی خطوط فسفات و چربیگیر اشاره شده کرد، را بدست آورد.

تجهیزات و تکنولوژی آزمایشگاهی و تولید شرکت نیز یکی دیگر از مزایا بوده به گونه‌ای که تقریباً فرصت همکاری مشترک با بزرگترین شرکت‌های صاحب نام برند دنیا در زمان قبل از تحریم‌ها وجود داشت و مذاکرات بسیار موفقی نیز صورت گرفته بود و به دلیل تحریم‌ها فعلاً متوقف شده و هر زمان که تحریم‌های موجود برداشته شود به سرعت این فرصت‌ها در دسترس می‌باشد.

در زمینه تعامل با شرکت‌های همکار هم باید بگویم که انجمن رنگ و رزین با بیش از 40 عضو، که یکی از مراجع اصلی در تصمیم‌گیری‌های این صنعت است. شرکت‌های بزرگی که عمدتاً رقبای یکدیگر در بخش‌های مختلف بازار هستند، در این انجمن حضور دارند و علیرغم سلایق مختلف نهایتاً تصمیمات زیادی در حوزه صنعت رنگ گرفته می‌شود که نتیجه جلسات و تعاملات هفتگی و ماهیانه است. همچنین بعضی اوقات به لحاظ مشکلات تأمین و ترخیص، بر اساس روابط دوستانه‌ای که وجود دارد مواد اولیه در اختیار یکدیگر گذاشته می‌شود.

-        اگر بخواهید مهمترین مشکلاتی را که شرکت گوهرفام با آن تا کنون مواجه بوده را نام ببرید؟ چه حمایت‌هایی برای رفع این مشکلات مؤثر خواهد بود؟

شاید برای یک شرکت نوپا اخذ مجوزها و جذب نیروی انسانی و سازماندهی‌های اولیه کار بسیار زمان بر و سختی باشد ولی به لحاظ سابقه اشاره شده، شرکت گوهرفام این مشکلات را پشت سر گذاشته است. ولی با بزرگ شدن شرکت، اندازه سرمایه در گردش متفاوت شده و تغییرات قوانین گمرکی و همچنین نوسانات نرخ ارز ممکن است باعث اختلال در فرایند تأمین گردیده و از طرفی تغییرات قیمتی تاثیرات بسیار منفی در چرخه صنعت بوجود آورد که حل مسائل و مشکلات این چنینی باعث صرف وقت زیاد مدیریت در حل و فصل امور روزمره می‌گردد. در نهایت انرژی و سرمایه‌ای که می‌توان آن را در جهت نوآوری و خلاقیت به کار گرفت، در امور جاری صرف خواهد شد. در حال حاضر همه صنایع از جمله این صنعت و شرکت گوهرفام نیاز به حمایت‌هایی که با کمک آن بتوان گردش نقدینگی مناسب برای شرکت ایجاد کرد، دارد. تثبیت قیمت مواد اولیه که عمدتاً وابسته به صنعت نفت هستند نیز جزء حمایت‌های مورد نیاز است.

خوشبختانه مدیریت شرکت با ارزیابی‌های به موقع محیطی و شناخت فرصت‌ها و تهدیدات محیط صنعت و کسب و کار و همینطور با اتخاذ سیاست انضباط مالی و همینطور چابکی و انعطاف‌پذیری شرکت و ارتباطات نزدیک کارکنان و مدیران توانسته‌اند شرکت را تا حدود زیادی از آسیب‌های جدی در بحران‌های اخیر حفظ نماید و خوشبختانه جایگاه و برند شرکت نیز بیشتر تقویت شده است.

-        آینده صنعت رنگ و رزین را چگونه می‌بینید؟

در حال حاضر حدود 40 میلیون تن رنگ در سراسر جهان با ارزش تقریبی 120 میلیارد دلار تولید و عرضه می‌گردد و پیش‌بینی می‌شود در سال 2030 میلادی ارزش کل بازار به 134 میلیارد یورو افزایش یابد. قاره آسیا بیش از 70 درصد از میزان رشد کلی در زمینه حجم تولید را بر عهده دارد. سهم قاره آسیا از کل بازار مصرف جهانی در حال حاضر 40 درصد است که انتظار می‌رود به بیش از 50 درصد تا سال 2030 افزایش یابد (یعنی 40 درصد از 27 میلیارد لیتر حجم پوشش‌ها در جهان) در این منطقه به مصرف می‌رسد.

در دنیا دو چالش اساسی در زمینه پوشش و رنگ وجود دارد:

الف) مسائل زیست محیطی که در حوزه حذف حلال‌ها و مواد فرار دیگر به سمت پوشش‌های های سالید پایه آب و تابش مز رفته‌اند و تمرکز زیادی روی پایه آب‌ها بوده است.

ب) بهبود خواص و کارایی که روز به روز در حال پیشرفت است و دنیا در حال تولید پوشش‌هایی با خواص و ویژگی‌های منحصر به فرد و دوام و ماندگاری زمانی بسیار بالا است.

در ایران از نظر من پوشش‌های پایه آب حتماً جایگاه خود را حوزه رنگ‌های صنعتی و حفاظتی و مخصوصاً خودرویی ارتقا خواهند داد.

-        گوهرفام برای آینده پیش رو چه کرده؟

شرکت تولیدی و صنعتی گوهرفام جزء شرکت‌های مطرح در این صنعت بوده، مطمئناً ارتقا این جایگاه را برای خود متصور هستیم و می‌توانیم ادعا کنیم که در برخی از حوزه‌ها نقش‌های تعیین کننده و حتی رهبری بازار را خواهیم داشت. البته با توجه به تنوع محصولات این نقش را در حوزه متفاوت خواهد بود.

درچند سال اخیر با توجه به احساس نیاز در تحقیق و توسعه محصولات جدید، شرکت اقدام به جذب تعداد زیادی از نیروهای تحصیل کرده، متخصص و با تجربه در واحدهای تحقیق و توسعه شرکت نموده است که با وجود این نیروها سرعت رشد دانش فنی شرکت به طور چشمگیری در حال افزایش است. البته رسیدن تا نقطه مطلوب از نظر دانش فنی علاوه بر جذب نیروهای متخصص نیازمند سرمایه‌گزاری در بخش‌های تولیدی شرکت و آزمایشگاهی است که بر همین اساس چندین طرح توسعه محصولات بخصوص محصولات دانش بنیان شرکت همچون محصولات واحد پلاستیزول به تصویب هیأت مدیره رسیده است تا بتوان نیازهای بازار مصرف محصولات جدید را تأمین نمود.

شرکت گوهرفام به طور موازی به هر دو روند توسعه محصولات فعلی و یا جدید توجه دارد اما از آنجایی که بخش زیادی از تقاضای مشتریان مبتنی بر توسعه محصولات فعلی شرکت است، درصد بیشتری از این توجه متوجه توسعه محصولات فعلی شرکت است. به عنوان نمونه از آنجایی که بخش زیادی از فروش شرکت ناشی از فروش محصولات خودرویی است و نیاز به توسعه این محصولات بیشتر از همه احساس می‌شود، یکی از طرح‌های اصلی توسعه محصولات این شرکت، طرح توسعه محصولات این واحد است.

 

-        از همکاری‌های فنی و سرمایه گذاری‌ها استقبال خواهید کرد؟

بله و خوشبختانه بعد از شرکت در نمایشگاه‌های نانویی داخل و خارج کشور روی چندین موضوع با شرکت‌هایی که ابراز تمایل به همکاری نموده‌اند مذاکراتی را خواهیم داشت. این شرکت همیشه آماده سرمایه‌گزاری در بخش‌های تحقیق و توسعه است.

 

-         در آینده توسعه و ساخت چه نوع محصولات جدیدی را در برنامه دارید؟

توسعه محصولات جدید در بخش‌های خودرویی شامل حدود 10 محصول جدید از برنامه‌های اصلی مصوب در هیأت مدیره شرکت است. همچنین در حوزه رنگ‌های دریایی با توجه به نیاز مبرم صنایع دریایی به این محصولات، شرکت گوهرفام با همکاری ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری اقدام به برگزاری برنامه "چالش فناوری نانو" در جهت جذب متخصصین و دانش فنی رنگ‌های دریایی نموده است و پیش بینی می‌شود تا یک سال آینده دانش فنی تولید این محصول استراتژیک در داخل شرکت تولید گردد. همچنین توسعه محصول رنگ هواپیمایی با رویکرد زیست محیطی و مبتنی بر حلال پایه آبی جهت استفاده در کابین هواپیما از طرح‌های در حال انجام در داخل شرکت است. همچنین هر واحد فعال در شرکت نیز برنامه‌ای متنوعی جهت توسعه محصولات در حال تولید خود دارند.

سه محصول اصلی که در سبد محصولات در حال توسعه شرکت قرار گرفته‌اند از جمله محصولات استراتژیک بکار رفته در صنایع خودرو سازی، هواپیمایی و کشتیرانی هستند و با توجه به وجود تحریم این فناوری‌ها، می‌توان در خودکفایی این محصولات استراتژیک گام مهمی برداشت.